Mewa modrodzioba
| Pagophila eburnea[1] | |||
| (Phipps, 1774) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Parvordo | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
mewa modrodzioba | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 obszary lęgowe występuje przez cały rok | |||
Mewa modrodzioba[6], mewa czarnonoga, mewa biała[7] (Pagophila eburnea) – gatunek dużego ptaka wędrownego z rodziny mewowatych (Laridae), zamieszkujący wyspy, wody i pak lodowy Arktyki po północne wybrzeża Eurazji i Ameryki Północnej. Bliski zagrożenia wyginięciem.
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Jedyny przedstawiciel rodzaju Pagophila[6][8]. Gatunek monotypowy[3][8].
Zasięg występowania
[edytuj | edytuj kod]Gnieździ się na Grenlandii, Ziemi Baffina, Wyspach Królowej Elżbiety, Svalbardzie, Ziemi Franciszka Józefa, Nowej Ziemi, Ziemi Północnej, Wyspach Nowosyberyjskich oraz innych arktycznych wyspach. Główne zimowiska znajdują się wokół Ziemi Baffina, w Cieśninie Davisa, na Morzu Labradorskim, południowo-wschodniej Grenlandii i w rejonie Cieśniny Beringa[3].
Sporadycznie zalatuje do Europy[9], do Polski – wyjątkowo[10].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]
- Wygląd
- Obie płci podobne. Niemal w całości białe, niekiedy na piersi widoczny różowy nalot. Dziób zielonkawy z żółtym końcem, nogi ciemne. Osobniki młodociane ciemno cętkowane, plamy najgęstsze na głowie.
- Wymiary średnie
- długość ciała ok. 44–48 cm; rozpiętość skrzydeł 106–118 cm; masa ciała 520–700 g[3]
Ekologia i zachowanie
[edytuj | edytuj kod]
- Biotop
- Pokryte lodem pływającym i pakiem obszary morza. Gnieździ się na skalistych lub kamienistych wybrzeżach. Gniazdo zbudowane z mchów, porostów, wodorostów i innego dostępnego materiału.
- Gniazdo
- Na płaskim skalnym lub kamienistym wybrzeżu, często w pobliżu śniegu. Tworzy luźne kolonie.
- Jaja
- W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając zazwyczaj 1 do 3 cielistych, cętkowanych jaj.
- Wysiadywanie, pisklęta
- Jaja wysiadywane są przez okres około 25 dni przez obydwoje rodziców. Pisklęta pierzą się w wieku około 11 dni, a po 3 tygodniach są samodzielne.
- Pożywienie
- Drobne zwierzęta (ryby, skorupiaki, mięczaki), padlina[3][5], algi[3], kał fok i niedźwiedzi polarnych.
Status i ochrona
[edytuj | edytuj kod]Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2005 roku uznaje mewę modrodziobą za gatunek bliski zagrożenia (NT – Near Threatened); wcześniej, od 1988 roku miała ona status gatunku najmniejszej troski (LC – Least Concern). Liczebność światowej populacji szacuje się na 38–52 tysiące dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy[5].
W Polsce objęta ścisłą ochroną gatunkową[11].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Pagophila eburnea, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Pagophila, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2011-01-27] (ang.).
- ↑ a b c d e f J. Burger, M. Gochfeld & E.F.J. Garcia: Ivory Gull (Pagophila eburnea). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2016. [dostęp 2016-10-26]. (ang.).
- ↑ a b c D. Lepage: Ivory Gull Pagophila eburnea. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-02-02]. (ang.).
- ↑ a b c Pagophila eburnea, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Larinae Rafinesque, 1815 - mewy (wersja: 2020-01-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-06-20].
- ↑ P. Busse (red.), Z. Czarnecki, A. Dyrcz, M. Gromadzki, R. Hołyński, A. Kowalska-Dyrcz, J. Machalska, S. Manikowski, B. Olech: Ptaki. T. I. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1990, s. 342, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0563-0.
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Noddies, gulls, terns, auks. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-06-20]. (ang.).
- ↑ wynik wyszukiwania: Pagophila eburnea. [w:] Tarsiger.com [on-line]. [dostęp 2021-05-02]. (ang.).
- ↑ Lista awifauny krajowej. Gatunki ptaków stwierdzone w Polsce – stan z 31.12.2021. Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. [dostęp 2023-02-02].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
- Ivory Gull. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).